Να γιατί χάνονται πάνω από 300.000 δρομολόγια των αστικών συγκοινωνιών

Τα δρομολόγια των δημόσιων οδικών μέσων μεταφοράς σε πολλές περιοχές έχουν γίνει υπερβολικά αραιά, ενώ και από αυτά τα λίγα χάνονται αρκετά, με αποτέλεσμα το επιβατικό κοινό να περιέρχεται σε απόγνωση. Τα παράπονα είναι έντονα σε πολλές γειτονιές της Αθήνας (βλέπε πχ Δάσος Χαϊδαρίου).

Η αναζήτηση των αιτίων δεν είναι δύσκολη υπόθεση. Λείπουν οχήματα και οδηγοί. Ενώ το πρώτο με διαδοχικά κύματα προμηθειών λεωφορείων φαίνεται αντιμετωπίσιμο, το δεύτερο αποδεικνύεται το πλέον καθοριστικό γενεσιουργό αίτιο του προβλήματος, αλλά και το πιο δυσεπίλυτο.

Οι αριθμοί είναι απολύτως ενδεικτικοί της πραγματικότητας. Το 2023 οι οδηγοί στα οδικά μέσα μεταφοράς της Αθήνας ήταν 2.955 (ιστορικό χαμηλό) έναντι 4.020 μία δεκαετία νωρίτερα. Το πρόβλημα έλλειψης οδηγών δεν πάντως μόνο ελληνικό, καθώς στην “κόψη του ξυραφιού” βρίσκονται οι αστικές συγκοινωνίες όλης της Ευρώπης. Τον κώδωνα του κινδύνου χτύπησε η Διεθνής Ένωση Οδικών Μεταφορών (IRU) βλέποντας ότι το σημερινό κενό των 105.000 θέσεων οδηγών για λεωφορεία και πούλμαν που υπάρχει στην Ευρώπη, θα ξεπεράσει τις 275.000 κενές θέσεις ως το 2028.

Προσλαμβάνονται και φεύγουν!

Οι αστικές συγκοινωνίες της Αθήνας δυσκολεύονται να βρουν οδηγούς. Αυτό φαίνεται αρκετά περίεργο, αν σκεφτεί κανείς ότι στο σχετικά πρόσφατο παρελθόν το επάγγελμα του οδηγού στα δημόσια μέσα μεταφοράς εθεωρείτο “εξασφάλιση”, αφού παρείχε πολύ καλό μισθό και συνακόλουθα καλή σύνταξη. Όμως η κρίση ανέτρεψε όλα τα δεδομένα. Η καθιέρωση του ενιαίου μισθολογίου και για τους συγκοινωνιακούς φορείς, οδήγησε πολλούς οδηγούς -και άλλες κρίσιμες ειδικότητες όπως οι τεχνίτες- της ΟΣΥ σε μετατάξεις ή πρόωρες συνταξιοδοτήσεις.

Η σταδιακή απόκτηση νέων οχημάτων φέρνει στην επιφάνεια το πρόβλημα. Το 2022, έτος κατά το οποίο δεν είχε ξεκινήσει η ανανέωση του στόλου, τα δρομολόγια που χάθηκαν λόγω έλλειψης οδηγού ήταν 301.594.

Σύμφωνα με τις εκθέσεις της ΟΣΥ, το 2014 οι οδηγοί σε λεωφορεία και τρόλεϊ ήταν 4.020, το 2020 είχαν πέσει στους 3.060 κι ενώ αυξήθηκαν ελαφρώς το 2021 στους 3.233 έπεσαν πάλι σταδιακά φτάνοντας στους 2.955 το 2023, τους λιγότερους που έχει καταγράψει ιστορικά ο οργανισμός.

Εκεί που καταγράφεται μία ορατή βελτίωση είναι το επίσης κρίσιμο εργατοτεχνικό προσωπικό, στο οποίο παίζει και εξαιρετικά σημαντικό ρόλο η μεταφορά εμπειρίας και τεχνογνωσίας από τους παλαιότερους στους νεότερους. Από τους 811 εργατοτεχνίτες το 2014 είχαν πέσει σε 780 το 2020, αλλά το 2023 ήταν στους 931.

Στις οδικές συγκοινωνίες της Αθήνας παρατηρείται το φαινόμενο νεοπροσληφθέντες, από τη λίστα επιλαχόντων να φεύγουν ακόμα και λίγους μήνες μετά την ολοκλήρωση της εκπαίδευσής τους.

Το βασικό πρόβλημα είναι ότι δεν τους αναγνωρίζεται η προϋπηρεσία στον ιδιωτικό τομέα (τριετίες), με αποτέλεσμα άνθρωποι που έχουν δουλέψει μία και δύο δεκαετίες να πρέπει να ξεκινήσουν μισθολογικά από τον βασικό μισθό! Γιατί λοιπόν να προτιμήσουν τις δημόσιες συγκοινωνίες από την εργασία στον ιδιωτικό τομές, όπου μπορούν να βρουν καλύτερους μισθούς;

Όπως φαίνεται από την υπερβολή -ίσως- των υψηλών μισθών του παρελθόντος “πέσαμε” στην απαξιωτική για τους επαγγελματίες σημερινή αμοιβή. Έτσι είναι αδύνατο να ορθοποδήσουν οι δημόσιες οδικές συγκοινωνίες.

Μ.Χ.