Οδός Σταδίου: Οργασμός ανακαινίσεων στη “βιτρίνα της Αθήνας” – Τι κατασκευάζεται

Μία δεύτερη ευκαιρία αποκτούν σήµερα τα ιστορικά ακίνητα της Αθήνας που έμειναν κλειστά και ανεκμετάλλευτα τα τελευταία χρόνια. Η οδός Σταδίου φιλοδοξεί να ανακτήσει τη λάμψη της.

Η οδός Σταδίου για δεκαετίες ήταν η “βιτρίνα” της Αθηνας, ο πλέον πολυσύχναστος δρόμος για κάθε είδους δραστηριότητα όλες τις ώρες της ημέρας, από αγορές και συναλλαγές με τράπεζες και Δημόσιο, έως ψυχαγωγία σε κινηματογράφους, θέατρα, καφέ κτλ. Πλήθος ιστορικά κτήρια την κοσμούν από την Ομόνοια μέχρι το Σύνταγμα.

Σταδιακά όμως η λάμψη έσβησε, ειδικά την περίοδο των μνημονίων, που άφησε πίσω της σκοτεινά εμβληματικά κτήρια. Η παρακμή του ιστορικού κέντρου της Αθήνας άφησε βαθιά τα σημάδια πάνω της. Η αντίστροφη μέτρηση όμως είχε ξεκινήσει από τη δεκαετία του 1980 με την καταστροφή μεγάλων καταστημάτων σε αυτή την περιοχή του Κέντρου, όπως ο Κατράντζος, το Μινιόν, ο Κλαουδάτος, που έμειναν για χρόνια “μαύρες τρύπες” στους δρόμους αλλά και στη συνείδηση των Αθηναίων. Αναπτύχθηκαν άλλες αγορές, όπως η Ερμού, το Κολωνάκι, η Γλυφάδα κτλ, ενώ ανέτειλαν και τα μεγάλα εμπορικά κέντρα… Το 2012 ο εμπρησμός του κινηματογράφου “Αττικόν” εδωσε το τελειωτικό χτύπημα.

Πολλά σημαντικά κτίρια κατά μήκος της παρέμειναν κλειστά για μεγάλο χρονικό διάστημα, ενώ ορισμένα οικοδομήματα εγκαταλείφθηκαν ή είναι πια υπό κατάρρευση. Καίριο ρόλο στην επιδείνωση της εικόνας έπαιξε η εγκατάλειψη του δημόσιου χώρου εκ μέρους του κράτους και του Δήμου, όπως η πλατεία Κλαυθμώνος. Έγιναν καποιες προσπάθειες για ανάπλαση και βελτίωση αλλά δεν απέδωσαν. Η οδός Σταδίου έχει πεζοδρόμια σε μεγάλο βαθμό παραμελημένα ή κατεστραμμένα, ενώ και η καθαριίτητα δεν αποδίδει τα αναμενόμενα.

Όμως φαίνεται πως ο κύκλος της πτώσης για την οδό Σταδίου έχει ολοκληρωθεί. Το τέλος των μνημονίων έφερε ένα ορμητικό κύμα real estate που εκμεταλλεύται τις ευκαιρίες, ενώ η διαρκής αύξηση του τουρισμού της πρωτεύουσας δημιουργεί νέες ευκαιρίες στο Κέντρο.

Η οδός Σταδίου, λοιπόν, διανύει περίοδο μεταμόρφωσης και όλα δείχνουν ότι τα επόμενα χρόνια θα φιλοξενεί δεκάδες χιλιάδες τ.μ. νέων γραφείων, ξενοδοχεία, αλλά και χώρους εστίασης, διατηρώντας όμως κι ένα μικρό ποσοστό από τον εμπορικό της χαρακτήρα. Αυτήν την περίοδο βρίσκονται σε εξέλιξη, ή σχεδιάζονται αρκετά νέα έργα ανάπλασης υφιστάμενων κτιρίων της Σταδίου κι ενώ έχουν ήδη γίνει σημαντικές προσθήκες την τελευταία διετία.

Η οδός Σταδίου αναδύεται από την παρακμή

Τα ξενοδοχεία αποτελούν βασικό σκέλος αυτής της διαδικασίας, αποτελώντας το πρώτο “κύμα” των αλλαγών. Το νέο Moxy, το πρώτο “πράσινο” ξενοδοχείο της Αθήνας, λειτουργεί στον αριθμό 65, στην Πλατεία Ομόνοιας, που αναπτύχθηκε από την Dimand, ενώ το ΝΥΧ Athens, που εκμεταλλεύεται ο όμιλος Fattal, αποτελεί τον “διάδοχο” του πρώην Esperia Palace, στην συμβολή της Σταδίου με την οδό Εδουάρδου Λω.

Σε λειτουργία βρίσκεται και το Xenodocheio Milos της Intrakat, στην οδό Κολοκοτρώνη 3-5, σχεδόν επί της Σταδίου. Παράλληλα, ξενοδοχειακή προβλέπεται ότι θα είναι και η χρήση για το πρώην κτίριο του ΟΤΕ, στο ύψος της Παλιάς Βουλής, στη συμβολή της Σταδίου με την Άνθιμου Γαζή και την Χρ. Λαδά. Πρόκειται για νεοκλασικό κτίσμα της δεκαετίας του 1930. Το κτίριο έχει αποκτηθεί από τον ομογενή επιχειρηματία Θεόδωρο Δουζόγλου από την Βενεζουέλα, αλλά όπως κι άλλα σχέδιά του, έχει απαιτήσει σημαντικό χρόνο σχεδιασμού.

Η οδός Σταδίου είναι πεδίο ιδιαίτερα σημαντικών κινήσεων εκ μέρους του ομίλου Eurobank. Προς το τέλος του 2023, ο όμιλος προχώρησε στην απόκτηση του εμβληματικού κτιρίου “Αθηναίον Μέλαθρον”, που βρίσκεται στην συμβολή των οδών Σταδίου και Κολοκοτρώνη. Πρόκειται για μια επένδυση που υπολογίζεται ότι ξεπέρασε τα 50 εκατ. ευρώ. Πωλητές ήταν η οικογένεια Μπαμουτζαλί, από την Σαουδική Αραβία, που είχε αποκτήσει το υπεραιωνόβιο κτίριο κατά την δεκαετία του 1980. Το κτίριο αυτό πρόκειται να ανακατασκευαστεί και να αναβαθμιστεί ενεργειακά, προκειμένου να στεγαστούν σε αυτό διάφορες υπηρεσίες της τράπεζας.

Ήδη πάντως τους τελευταίους μήνες, η ανώτατη διοίκηση της Eurobank στεγάζεται στο ιδιόκτητο Eurobank Headquarter, στο κτίριο της παλιάς Φοίνιξ Ασφαλιστική, που βρίσκεται στην συμβολή των οδών Ομήρου και Σταδίου. Τα ακίνητο των 4.500 τ.μ. είχε αποκτηθεί από την τότε Grivalia, με την προοπτική να αναβαθμιστεί και να εκμισθωθεί. Τελικά, προτιμήθηκε να αξιοποιηθεί για να στεγαστεί η διοίκηση του ομίλου κι αφού το ακίνητο έχει υποστεί μια ριζική αναβάθμιση, λειτουργική κι ενεργειακή.

Η οδός Σταδίου έχει σημαντικές πρόσφατες προσθήκες στον “χάρτη” των νέων επενδύσεων, όπως η συνεργασία της Dimand και της Τρ. Πειραιώς, για την ανάπτυξη και εγκατάσταση των νέων κεντρικών γραφείων του τραπεζικού ομίλου. Για τον σκοπό αυτό, αποκτήθηκε το πρώην κτίριο της Εθνικής Ασφαλιστικής, στη συμβολή της Κοραή με την Σταδίου.

Το κτίριο είναι συνολικής επιφάνειας 14.500 τ.μ. Με βάση τον σχεδιασμό, πρόκειται να ανακατασκευαστεί εξ ολοκλήρου και να μετατραπεί σε ένα “πράσινο” κτίριο γραφείων, πιστοποιημένο κατά LEED Gold, ενώ οι ισόγειοι χώροι, αναμένεται να αξιοποιηθούν ως εμπορικά καταστήματα. Η επένδυση αυτή υπολογίζεται ότι θα ξεπεράσει τα 20 εκατ. ευρώ. Στο ακίνητο θα στεγαστούν εργαζόμενοι, που σήμερα βρίσκονται διάσπαρτοι σε μέρος των άλλων 19 κτιρίων, που διαθέτει στο κέντρο της Αθήνας η Τρ. Πειραιώς. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της διοίκησης, η μετακίνηση στα νέα γραφεία, θα μειώσει το κόστος στέγασης του ομίλου κατά 50%.

Υπενθυμίζεται ότι το ακίνητο διαθέτει και σημαντικό ιστορικό αποτύπωμα, καθώς στα υπόγειά του, φιλοξενούνταν τα κρατητήρια των Γερμανών κατακτητών επί κατοχής, ενώ στεγάζει και τον κινηματογράφο “Άστυ”, που επίσης έχει ιστορική αξία. Παράλληλα, φιλοξενεί και μια εξαιρετική στοά, την οποία, η Dimand σχεδιάζει να αξιοποιήσει και αναδείξει, προκειμένου να τονώσει την κίνηση στο ακίνητο, καθόλη την διάρκεια της ημέρας. Σημειωτέον ότι όλες οι ιστορικές χρήσεις θα διατηρηθούν, περιλαμβανομένου και του κινηματογράφου.

Το έτερο ακίνητο της Τρ. Πειραιώς, που θα αναπτύξει η Dimand, συμμετέχοντας όμως και ως επενδυτής, θα είναι το υφιστάμενο εμπορικό κτίριο που στεγάζει την Notos.com στην Πλατεία Κοτζιά, που όμως και αυτό έχει πρόσοψη και στην Σταδίου. Το τελικό μίγμα των χρήσεων τελεί υπό διαμόρφωση, ωστόσο, θεωρείται πιθανό να ακολουθηθεί ένα μοντέλο αντίστοιχο με εκείνο του Μινιόν, που συνδυάζει εμπόριο, χώρους εργασίας και κατοικίες.

Αντίστοιχα και η Alpha Bank επέλεξε πρόσφατα ιδιόκτητο ακίνητο, που βρίσκεται επίσης στη συμβολή των οδών Σταδίου και Κοραή, για την στέγαση των δικών της κεντρικών γραφείων. Πρόκειται για το πρώην ακίνητο της Εμπορικής Τράπεζας, επιφάνειας 7.200 τ.μ., στο ισόγειο του οποίου στεγάζεται και κατάστημα της αλυσίδας Κωτσόβολου. Αρχικά, το συγκεκριμένο ακίνητο ήταν μέρος του Project Skyline, καθώς προοριζόταν για αξιοποίηση μέσω της εταιρείας που έχει συσταθεί για την αξιοποίηση περίπου 70 ακινήτων του ομίλου Alpha Bank. Ωστόσο, τελικά η διοίκηση της Alpha Bank προτίμησε να διατηρήσει την πλήρη ιδιοκτησία του κτιρίου, ώστε να το διαμορφώσει στα νέα της κεντρικά γραφεία.

Πρόσφατα λειτούργησε και το ανακαινισμένο κτίριο της πρώτης έδρας του ΔΟΛ, στην οδό Χρήστου Λαδά 1-3, πολύ κοντά στην οδό Σταδίου. Το κτίριο αποκτήθηκε από τον γερμανικό όμιλο ανάπτυξης ακινήτων Ehret+Klein, αντί 7 εκατ. ευρώ και σήμερα μισθώνεται από την ΔΕΗ.

Ένα ακόμα κτίριο που θα μετατραπεί σε σύγχρονα γραφεία, βρίσκεται στην συμβολή της Σταδίου με την Εμμ. Μπενάκη. Είναι ένα ακίνητο επιφάνειας 5.000 τ.μ. που έχει αγοραστεί από το επενδυτικό fund EuSIF και την εταιρεία Blend των κ.κ. Δημήτρη και Πάρι Καλλιτσάντση και πρόκειται να μετατραπεί σε ένα “πράσινο” κτίριο γραφείων, με το συνολικό ύψος της επένδυσης να υπολογίζεται σε 25 εκατ. ευρώ.

Μεταξύ των ακινήτων που θα βρεθούν στην “πρώτη γραμμή” του ενδιαφέροντος για μελλοντική αξιοποίηση, αναμένεται να είναι και κτίριο 8.500 τ.μ. στην οδό Σταδίου 41 (πρώην Fokas), του e-ΕΦΚΑ. Το συγκεκριμένο κτίριο είχε βρει επενδυτή μέσω σχετικής διαγωνιστικής διαδικασίας, ωστόσο, όπως φαίνεται το σχέδιο μετατροπής του σε ξενοδοχείο δεν προχώρησε και ο φορέας προχώρησε σε καταγγελία της σύμβασης, λόγω μη τήρησης συμβατικών υποχρεώσεων.

Σύμφωνα με πηγές της αγοράς, το εν λόγω ακίνητο θα αποτελέσει αντικείμενο αξιοποίησης, μέσω νέας διαγωνιστικής διαδικασίας, όπου είναι πιθανό να αφεθεί ελεύθερη και η επιλογή εναλλακτικής χρήσης, π.χ. πολυκαταστήματος, κτιρίου γραφείων, ή ακόμα και συγκροτήματος κατοικιών.

Η οδός Σταδίου χρειάζεται δραστική παρέμβαση

Ο Νίκος Δήμου σε άρθρο του στο Βήμα (18/12/2021, Ο οριστικός θάνατος της Σταδίου;) προβάλλει μία αρχιτεκτονική πρόταση με την οποία η οδός Σταδίου πεζοδρομείται, αντί των έργων που έβαλαν σε περιπέτεια την οδό Πανεπιστημίου.

Πιο συγκεκριμένα, γράφει:

Η οδός Σταδίου σήμερα είναι κάτι σαν μαυσωλείο. Τα μαγαζιά και οι κινηματογράφοι έχουν κλείσει, οι στοές άδειες, ελάχιστος κόσμος κυκλοφορεί. Και αν τελικά υπερισχύσει το πείσμα του δημάρχου να γίνει η Πανεπιστημίου ημι-πεζόδρομος, η Σταδίου θα απαξιωθεί εντελώς.

Ενώ υπάρχει η πρόταση του γνωστού αρχιτέκτονα Δημήτρη Κονταργύρη, που συνυπογράφουν πενήντα αρχιτέκτονες και πολεοδόμοι, η οδός Σταδίου να γίνει πεζόδρομος που να καταλήγει σε πεζοδρομημένη πλατεία Συντάγματος και οδό Φιλελλήνων, συναντώντας το κύριο ρεύμα κίνησης στη Λεωφόρο Αμαλίας. Σύμφωνα με αυτή τη μελέτη η Πανεπιστημίου γίνεται πάλι δρόμος διπλής κυκλοφορίας με έξι λωρίδες, όπως οι ιδίου πλάτους Αμαλίας και Βασιλίσσης Σοφίας, τα πεζοδρόμιά της στενεύουν (ποιος θέλει να κάνει περιπάτους μέσα στο καυσαέριο;) ενώ η Σταδίου θα δέχεται μόνο Μέσα Μαζικής Συγκοινωνίας και, φυσικά, πεζούς στα πεζοδρόμια.

Η πρόταση Κονταργύρη δημοσιεύθηκε ήδη με λεπτομερή σχεδιαγράμματα και πίνακες στην εφημερίδα «ΤΑ ΝΕΑ». Οι ανώνυμοι μελετητές των σχεδίων του δημάρχου θα έκαναν καλά να τη μελετήσουν και να τη μετρήσουν. Αυτό που έχει συμβεί με την Πανεπιστημίου έχει προκαλέσει μόνο αρνητικά σχόλια. Πραγματικά δεν έχω συναντήσει έναν άνθρωπο (ειδικό ή όχι) που να του αρέσει. (Ακόμα και οι δημοσκόποι δεν βρήκαν πάνω από 8%.)

Αντίθετα, με την πεζοδρόμηση η οδός Σταδίου θα πάρει νέα ζωή. Τα μαγαζιά θα ξανα-ανοίξουν, αφού οι υποψήφιοι πελάτες τους θα κυκλοφορούν μπροστά στις βιτρίνες. Αλλωστε η οδός Σταδίου ορίζει γεωμετρικά το εμπορικό τρίγωνο του κέντρου της Αθήνας και είναι εύκολο να ξαναγίνει αυτό που ήταν επί εκατό χρόνια: ο πιο εμπορικός δρόμος της πόλης!

Κι αν ο συμπαθέστατος δήμαρχός μας δεν συμφωνεί με την πρόταση αυτή, ας προκηρύξει έναν διαγωνισμό, να πάρουμε κι άλλες ιδέες. Όχι να πειραματίζεται με φοίνικες, πλατάνους και θημωνιές στην πλάτη μας και με τα δικά μας χρήματα!